Werk aan de Europese winkel?

In de vakantie twee weken in Calabrië doorgebracht. Daarna twee in Frankrijk. Heb veel kunst proberen te zien, maar zag - naast een enkel beeld - vooral fraaie kerken, burchten en rustieke stadsgezichten. Is alle kunst en cultuur in Europa verdicht in de grote steden? En, is er op Europees niveau sprake van beleid?




Hoewel de Europese Commissie (EC) al vanaf 1992 financiële bijdragen levert om culturele activiteiten in Europa te bevorderen werd pas in 2007 een Europese Agenda voor Cultuur vastgesteld. Toch zijn en blijven de EU-lidstaten eerstverantwoordelijk voor hun cultuurbeleid. De EC ondersteunt beleidsthema's van lidstaten, vult deze aan maar vervangt die niet. Ik zou graag zien dat de Europese Commissie meer verantwoordelijkheid neemt. Bijvoorbeeld bij de Europese themajaren. Zo was voor het Europees Jaar van Creativiteit en Innovatie (2009) geen geld begroot. Dat moesten de lidstaten gek genoeg allemaal zelf inbrengen.

In 2008 kreeg de samenwerking tussen de EU-lidstaten een nieuwe vorm in de Open Method of Coordination (OMC). Verschillende OMC-werkgroepen werden ingericht, waaronder de Working Group on developing synergies with education, especially arts education, die onlangs zijn aanbevelingen uitbracht. Een aantal ervan gaat over een structurele versterking van de relatie tussen scholen en culturele instellingen, een onderwerp dat ook in Nederland hoog op de agenda staat. Dat de OMC daarbij pleit voor een verdergaande professionalisering van docenten en medewerkers van culturele instellingen vind ik vanzelfsprekend. Inhoudelijk en praktisch samenwerken vraagt immers van beide kanten om een eigen deskundigheid op het terrein van kunst- en cultuureducatie.
Een andere aanbeveling die mij aansprak is de versterking van de informatie- en kennisuitwisseling over theorie en praktijk van kunst- en cultuureducatie over en tussen de lidstaten. Een aanzet hiervoor is de Community of Knowledge on Arts and Cultural Education in Europe (ComAce), waarin op dit moment Vlaanderen, Frankrijk, Oostenrijk, Duitsland en Nederland zijn vertegenwoordigd. Cultuurnetwerk Nederland coördineert ComAce.

Als de Europese Commissie de OMC-aanbevelingen overneemt en samen met de EU-lidstaten uitvoert, weet ik zeker dat kinderen en jongeren veel meer kansen krijgen om aan kunst en cultuur deel te nemen. Ook in de dorpen en steden die ik tijdens mijn vakantie bezocht.


Eindrapport OMC Working Group on developing synergies with education, especially arts education