In de vakantie bijgelezen over volkscultuurbeleid. Eerlijk gezegd loop ik normaal snel voorbij aan Hindelooper schilderwerk, oude ambachten, ringsteken, klompendansen en vendelzwaaien. Toch, enkele nieuwe publicaties maakten me nieuwsgierig. En… volkscultuurbeleid blijkt interessanter dan ik dacht.
In 2007 kwam het thema voor het eerst op de politieke agenda (regeerakkoord Balkenende-IV). Drie jaar later blijkt de populaire cultuur - en daar hoort volkscultuur ook bij - volgens sommigen de dominante cultuur te zijn en moet de elitaire 'hogere' cultuur het daartegen afleggen. Volkscultuur gaat over de cultuur van het dagelijks leven van vroeger en nu. Het is geen nationale eenheidsworst maar verandert voortdurend door wisselingen in gewoonten, gebruiken en tradities. Pakjesavond, de kerstboom, de vrijmarkt, oliebollen en carnaval, ze staan allemaal in de top tien van de honderd dierbaarste tradities (Jaar van de Tradities 2009). Vanuit nostalgie is in de media een nieuw type volkscultuur ontstaan zoals meezingmusicals, Boer zoekt vrouw en Ik hou van Holland. Wat ik zelf leuk vind zijn vormen van camp, cultuuruitingen die bewust gebruik maken van kitscherige elementen.
De overheid kent een samenbindend vermogen toe aan volkscultuur en noemt die onmisbaar in een multiculturele samenleving. Volgens de deskundigen van het Nederlands Centrum voor Volkscultuur leidt deelname aan volkscultuur tot een grotere deelname aan bredere vormen van kunst en cultuur. Daartegenover stellen critici dat volkscultuur per definitie alomtegenwoordig is en dat iedereen eraan doet, dus waarom zou de overheid zich daarmee bemoeien en dat ook nog eens 'stimuleren'? Kees Vuyk geeft daar in het Jaarboek van het Fonds voor Cultuurparticipatie een interessant antwoord op. Volkscultuurbeleid moet specifiek zijn. Het moet groepen die de aansluiting bij de ontwikkelingen in de maatschappij missen en in een identiteitscrisis dreigen te raken helpen om opnieuw aansluiting te vinden. Deze minderheidsvolksculturen in de brede openbaarheid brengen kan er dan voor zorgen dat zij alsnog aansluiting vinden en dat mensen uit diverse (sub)culturen elkaar ontmoeten.
Volkscultuurbeleid, het roept veel vragen op! Welke kansen of beperkingen ziet u in volkscultuur als het gaat om het bevorderen van cultuurparticipatie? Ik hoor het graag!
Zicht op... volkscultuur (beschrijving en link naar download)
Splitsen of knopen - over volkcultuur in Nederland (voor titelbeschrijving, titel invoeren in catalogus bibliotheek Cultuurnetwerk)
Volkscultuur publiek maken – Over volkscultuur als voor werp van cultuurbeleid (PDF van het eerste Jaarboek Actieve Cultuurparticipatie 2010 van het Fonds voor Cultuurparticipatie, met daarin de genoemde bijdrage van Kees Vuyk, p. 46 e.v..)
In 2007 kwam het thema voor het eerst op de politieke agenda (regeerakkoord Balkenende-IV). Drie jaar later blijkt de populaire cultuur - en daar hoort volkscultuur ook bij - volgens sommigen de dominante cultuur te zijn en moet de elitaire 'hogere' cultuur het daartegen afleggen. Volkscultuur gaat over de cultuur van het dagelijks leven van vroeger en nu. Het is geen nationale eenheidsworst maar verandert voortdurend door wisselingen in gewoonten, gebruiken en tradities. Pakjesavond, de kerstboom, de vrijmarkt, oliebollen en carnaval, ze staan allemaal in de top tien van de honderd dierbaarste tradities (Jaar van de Tradities 2009). Vanuit nostalgie is in de media een nieuw type volkscultuur ontstaan zoals meezingmusicals, Boer zoekt vrouw en Ik hou van Holland. Wat ik zelf leuk vind zijn vormen van camp, cultuuruitingen die bewust gebruik maken van kitscherige elementen.
De overheid kent een samenbindend vermogen toe aan volkscultuur en noemt die onmisbaar in een multiculturele samenleving. Volgens de deskundigen van het Nederlands Centrum voor Volkscultuur leidt deelname aan volkscultuur tot een grotere deelname aan bredere vormen van kunst en cultuur. Daartegenover stellen critici dat volkscultuur per definitie alomtegenwoordig is en dat iedereen eraan doet, dus waarom zou de overheid zich daarmee bemoeien en dat ook nog eens 'stimuleren'? Kees Vuyk geeft daar in het Jaarboek van het Fonds voor Cultuurparticipatie een interessant antwoord op. Volkscultuurbeleid moet specifiek zijn. Het moet groepen die de aansluiting bij de ontwikkelingen in de maatschappij missen en in een identiteitscrisis dreigen te raken helpen om opnieuw aansluiting te vinden. Deze minderheidsvolksculturen in de brede openbaarheid brengen kan er dan voor zorgen dat zij alsnog aansluiting vinden en dat mensen uit diverse (sub)culturen elkaar ontmoeten.
Volkscultuurbeleid, het roept veel vragen op! Welke kansen of beperkingen ziet u in volkscultuur als het gaat om het bevorderen van cultuurparticipatie? Ik hoor het graag!
Zicht op... volkscultuur (beschrijving en link naar download)
Splitsen of knopen - over volkcultuur in Nederland (voor titelbeschrijving, titel invoeren in catalogus bibliotheek Cultuurnetwerk)
Volkscultuur publiek maken – Over volkscultuur als voor werp van cultuurbeleid (PDF van het eerste Jaarboek Actieve Cultuurparticipatie 2010 van het Fonds voor Cultuurparticipatie, met daarin de genoemde bijdrage van Kees Vuyk, p. 46 e.v..)
Posts
Beste Piet,
BeantwoordenVerwijderenIk lees net over volkscultuur. De Boekmanstichting is betrokken bij een internationaal onderzoek naar volkscultuur in diverse landen.
Misschien interessant in dit verband.
hartelijke groet
Anita Twaalfhoven
Beste Anita,
BeantwoordenVerwijderenBen nieuwsgierig naar dit internationaal onderzoek. Werkt NCV en of FCP ook aan dit onderzoek mee?
Hartelijke groet, Piet