Er waren aardig wat reacties op mijn vraag naar de boeken die elke cultuureducatieprofessional zou moeten lezen. Inmiddels heb ik een flinke waslijst met meer dan 75 titels. Er komen nog steeds titels bij en die zijn natuurlijk van harte welkom. Suggesties doorgeven kan via het Netwerk Cultuureducatie op LinkedIn of onderaan deze blog. Cultuurnetwerk wil met deze titels een groslijst vormen, die als basis dient voor een 'Canon van de Cultuureducatie'. Later dit jaar zullen we hier op cultuurnetwerk.nl een begin mee maken.
Zelf vind ik Not for profit van de Amerikaanse filosofe Martha Nussbaum de moeite waard. Ons beleidsplan voor het nieuwe Kennisinstituut Cultuureducatie en Amateurkunst opent met een citaat uit dit boek, waarin Nussbaum het belang onderstreept van culturele, kunstzinnige en filosofische vorming voor een democratische en menswaardige samenleving: If we do not insist on the crucial importance of the humanities and the arts, they will drop away, because they do not make money. They only do what is much more precious than that, make a world that is worth living in, people who are able to see other human beings as full people, with thoughts and feelings of their own that deserve respect and empathy.
Volgens Nussbaum moet onderwijs bijdragen aan de vorming van jonge mensen tot volwaardige burgers. Dat houdt meer in dan jongeren economisch nuttige vaardigheden aanleren. Minstens even waardevol is het om hen kritisch te leren nadenken en hen te helpen hun verbeelding te ontwikkelen zodat zij in staat zijn zich in andere mensen te verplaatsen en zich een beeld te vormen van de verschillende fasen en omstandigheden van een mensenleven. Juist reflectief vermogen en verbeeldingskracht maken ons tot mens. En in het onderwijs zijn het bij uitstek de niet-exacte vakken die de vorming bevorderen van geïnformeerde, onafhankelijke, democratische medeburgers die tot medeleven met anderen in staat zijn. Taal, geschiedenis en filosofie versterken kritisch nadenken, argumenteren en debatteren. Beeldende kunst, literatuur, drama en dans bevorderen speelse creativiteit, andere perspectieven van de werkelijkheid, verwondering en inlevingsvermogen. Het onderwijs lijkt echter steeds vaker uitsluitend gericht op het dienen van economische belangen, en veronachtzaamt de ontwikkeling van kritisch en sensitief denken, aldus Nussbaum.
Zoals te verwachten was, is er de nodige kritiek op dit werk van Nussbaum. Men verwijt haar dat ze elitair en politiek correct is en voorbijgaat aan de juist nu in de VS ontstane onderwijsproblemen. Wat mij betreft staat haar centrale stelling fier overeind: onderwijs dat zich beperkt tot economisch nut, leidt niet tot meer rijkdom maar tot verschraling. Kritisch leren argumenteren én het bevorderen van creativiteit, verbeeldingskracht, verwondering en inlevingsvermogen zijn onontbeerlijk voor het volledig mens-zijn en voor een leefbare democratische samenleving. Uiteindelijk varen juist ook de economie en het bedrijfsleven daar wél bij.
Voor meer discussie over het belang van culturele vorming (en Nussbaums pleidooi hiervoor), zie het Netwerk Cultuureducatie op LinkedIn. Ook voor alle titelsuggesties voor de canon van de cultuureducatie.
Posts
Geen opmerkingen:
Een reactie posten