Voor cultuur en Europa

Europa en de Europeanen zijn weer volop in het nieuws, maar niet op een echt sympathieke manier. Het nieuws gaat bijna alleen nog over het faillissement van landen, begrotingstekorten, zware bezuinigingen, arbeidsmigratie en cultuurverschillen. Veel lidstaten van de Europese Unie zijn - net als Nederland - bezig te korten op hun cultuurbudget en met het hervormen van hun cultuurbeleid.

Ik las onlangs in teksten van Robert Palmer en Peter Duelund, beiden betrokken bij de Raad van Europa, dat in het cultuurbeleid van de Europese landen de tendens tot nationalisme toeneemt. Steeds meer landen stellen nationale canons samen, promoten de eigen economie via de creatieve industrie en brengen herkenbare nationale producten onder de aandacht.

Haaks op deze trend van de verschillende lidstaten staat het beleid van de Unie zelf. Het nieuwe Europese conceptprogramma Creative Europe voor cultuur en media voor de jaren 2014-2020 streeft naar een verhoging van het cultuurbudget van 400 naar 500 miljoen euro, oftewel 71 miljoen euro per jaar, in plaats van de huidige 57 miljoen. Daarmee reserveert de Europese Unie meer dan de huidige 0,05% van haar totale budget voor cultuur, erfgoed en de kunsten. Deze budgetverhoging is een stevig signaal: Europa vindt cultuur belangrijk. En terecht. Cultuur brengt mensen met elkaar in contact, over grenzen heen. Cultuur biedt nieuwe perspectieven, stimuleert innovatie en creativiteit.

Ik ondersteun dan ook van harte de campagne We Are More die de Europese cultuurministers oproept in te stemmen met dit conceptprogramma. We are more ondersteunt niet alleen het economisch belang van cultuur, maar onderschrijft en stimuleert ook de sociale potentie daarvan. Doe net als ik en onderteken de oproep. Het streven is meer dan 100.000 handtekeningen te verzamelen voor de Europese Raad van cultuurministers op 10 mei 2012.

Cultuureducatie in Nederland wordt natuurlijk niet bekostigd met geld van de Europese Unie, maar Europese samenwerking en veel uitwisselingsprogramma's wel. Programma's als Comenius, Grundtvig en eTwinning bieden kansen voor professionalisering. Een programma als Leven Lang Leren biedt mogelijkheden voor kunstenaars in de klas, voor de leraren en zelfs voor hele schoolklassen. Europese samenwerking en internationalisering verdienen veel meer aandacht in Nederland, maar sneeuwen steeds onder door nationale politieke kwesties. Juist als het gaat om cultuur is het nodig de blik naar buiten in plaats van naar binnen te richten. Europa is meer dan problemen, het is ook bron van plezier, kennis en ervaring.

Lees meer op Cultuurplein of in Kunstzone

Zie voor discussie en reacties ook het Netwerk Cultuureducatie op LinkedIn.

En wie wil vertellen hoe erg het met de Nederlandse bezuinigingen gesteld is kan dit melden op het Meldpunt Cultuurbezuinigingen (via info@kunsten92.nl).